فَرانسه با عنوان رسمی جمهوری فرانسه (به فرانسوی: République française) یکی از کشورهای واقع شده در اروپای غربی می‌باشد که دارای چند منطقه تحت حاکمیت نیز است. فرانسه یکی از سه کشوری است که دارای سواحی هم در دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس دارد (دو کشور دیگر عبارتند از اسپانیا و مراکش). بخاطر ظاهر این کشور، در زبان فرانسوی به آن لقب l’Hexagone (معنی: شش‌ضلعی) را داده‌اند.
بر اساس مساحت، فرانسه کمابیش اندازهٔ افغانستان است و بزرگ‌ترین کشور اروپای غربی و اتحادیه اروپا و همچنین سومین کشور بزرگ در کل قاره اروپا بشمار می‌آید. جمعیت فرانسه در حال عبور از مرز ۶۷ میلیون نفر است که با این رقم، فرانسه در رتبه دومین کشور پرجمعیت اتحادیه اروپا قرار می‌گیرد. مرکز فرانسه، شهر پاریس است. پاریس بزرگ‌ترین شهر این کشور و مرکز اصلی تجارت و فرهنگ فرانسه است. قانون اساسی فرانسه بر اساس رفراندومی در ۴ اکتبر ۱۹۵۸ به رسمیت رسیده است. این قانون تاکید بر ایجاد کشوری سکولار و دموکرات دارد که حق حاکمیت را در آن مردم ایجاد می‌کنند. اعلامیه حقوق انسان و شهروند که در انقلاب فرانسه ایجاد شد و در نوع خود، یکی از اولین اسناد در این زمینه بشمار می‌آید، بنوعی بیانگر عقاید این کشور است.
بعد از اواخرقرون وسطا، فرانسه تبدیل به یکی از قدرت‌های برتر در منطقه اروپا شد که در قرون ۱۹ و ۲۰ دارای کلونی‌ها و مناطق تحت استعمار بسیاری می‌شد. همچنین در طول تاریخ طولانی این کشور، فرانسه تبدیل به مهم پرورش بسیاری از هنرمندان، متفکران و دانشمندان در عرصه‌های گوناگون بوده تا جایی که این کشور را یکی از مراکز فرهنگی جهان می‌پندارند. فرانسه چهارمین کشور دارنده بیشترین میراث جهانی یونسکو در جهان است که به همین واسطه، هرساله بیش از ۸۳ میلیون توریست خارجی جذب این کشور می‌شوند - آماری بیش از هر کشور دیگری در جهان.
در عرصه‌هایی چون فرهنگ، نظامی، اقتصاد و سیاست فرانسه یکی از کشورهای مهم و تاثیرگذار جهان می‌باشد. این کشور دارای رتبه پنجمین در بین سایر کشورها از نظر بودجه و هزینه‌های نظامی را دارد. همچنین از نظر ذخایر هسته‌ای، رتبه سوم را داراست. فرانسه یکی از کشورهای توسعه‌یافته می‌باشد که دارای اقتصادی قدرتمند است. از نظر اقتصادی، دارای پنجمین اقتصاد بزرگ جهانی و از نظر برابری قدرت خرید دارای رتبه هفتم جهانی است.
در زمینه استانداردهای بین‌المللی فرانسه را می‌توان از کشورهای پیشرو دانست. استانداردهای بالای زندگی، تحصیلات، سلامت، امید به زندگی، آزادی و شاخص بالای توسعه انسانی فرانسه را از جمله کشورهای ایده‌آل برای زندگی معرفی می‌کند. فرانسه همچنین از کشورهای موسس سازمان ملل متحد بوده و یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل نیز می‌باشد. فرانسه همچنین در چندین گروه و نهاد بین‌المللی دیگر چون فرانسه‌زبانی، گروه هشت، گروه بیست، ناتو، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، سازمان تجارت جهانی و اتحادیه لاتین عضویت دارد. این کشور همچنین از کشورهای پیشرو در تاسیس اتحادیه اروپا بوده است.
ریشه نام
کلمه فرانسه (France) برگرفته شده از کلمه‌ی لاتین Francia به معنای کشور فرانک‌ها می‌باشد. البته در خصوص ریشه کلمه فرانک نیز نظریات متفاوتی وجود دارد. یکی از این تئوری‌ها اشاره به این دارد که کلمه فرانک برگرفته شده از کلمه‌ی frankon می‌باشد. تئوری دیگری نیز به این موضوع اشاره می‌کند که فرانک در زبان باستانی ژرمنی به معنای آزاد است. کلمه‌ای مخالف برده و برده‌داری.
بر اساس گفته‌های یک تاریخ‌شناس اهل جمهوری چک، نام فرانسه برگرفته شده از Franci (یا Francio) یکی از پادشاهان قدیمی ژرمن است که قلمروش تا استراسبورگ و بلژیک گستردش یافته بود. ژولیوس سزار نیز از نام Francio برای نام بردن این ملت در یادداشت‌های خودش استفاده کرده.
تاریخپیش از تاریخ
بر اساس قدیمی‌ترین مدارک بدست آمده، انسان‌هایی در منطقه‌ای که امروزه تحت عنوان کشور فرانسه شناخته می‌شود در حدود ۱.۸ میلیون سال گذشته می‌زیسته‌اند. این انسان‌ها در مواجهه با عوامل مختلف آب‌وهوایی شروع به زندگی عشایری و شکارچی-گردآورنده کرده‌اند. فرانسه دارای غارهای زیادی چون لاسکو است که قدرمت آثار شکل گرفته روی آن به دوران پارینه‌سنگی می‌رسد.
بعد از پایان آخرین عصر یخبندان (حدود ۱۰.۰۰۰ سال پیش از میلاد)، هوای این منطقه رو به عادی شدن گذشت و حدود ۷.۰۰۰ سال پیش از میلاد، این منطقه از اروپای غربی وارد دوران نوسنگی شد. سپس شاهد رشد و شکوفایی در عرصه‌های جمعیتی و کشاورزی هستیم که این اتفاق در میانه هزاره چهارم و سوم اتفاق افتاد.
گُل‌ها
نیاکان بخشی از فرانسوی‌ها گُل‌ها (Gaulois) بودند و تبار سلتی داشتند. اینان تا زمان ژولیوس سزار فرمانروای قدرتمند روم فرانروایی بومی خود را داشتند تا سرانجام به دست سزار سرنگون شدند و کشورشان بخشی از امپراتوری روم شد.
فرانسه یکی از اولین کشورهای جهان است که در سال ۱۹۷۱ برای خود یک وزارت‌خانه در رابطه با محیط زیست ایجاد کرد. همچنین با اینکه فرانسه یکی از کشورهای صنعتی جهان شمرده می‌شود، ولی دارنده رتبه هفدهم تولید کننده دی‌اکسیدکربن را در جهان است و در کنار کشورهای کم جمعیت جهان چون کانادا و استرالیا جای گرفته. البته این اهمیت به محیط زیست از زمانی شروع شد که فرانسه با بحران نفتی سال ۱۹۷۳ دست‌به‌گریبان بود و تصمیم به این گرفت که روی به انرژی هسته‌ای بیاورد. اهمیت انرژی هسته‌ای برای فرانسه بقدری شد که امروزه بیش از ۷۵٪ از برق این کشور نیز از همین روش تامین می‌شود که در نتیجه برابر شد با آلودگی کمتر محیط زیست. ۲۸درصد از خاک فرانسه شامل جنگل می‌شود. این کشور همچنین دارنده ۹ پارک ملی و ۴۶ پارک طبیعی است. دولت فرانسه طبق برنامه‌هایش قرار است تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۰ درصد از مناطق انحصاری اقتصادی خویش را تبدیل به مناطق حفاظت‌شده کند.
بر اساس گزارشی که توسط دو دانشگاه ییل و دانشگاه کلمبیا در سال ۲۰۱۲ تهیه شد نشان می‌دهد فرانسه ششمین کشور آگاه و هشیار در زمینه محیط زیست است. در گزارش قبلی این دو نهاد آموزشی که در سال ۲۰۱۱ منتشر شده بود، رتبه فرانسه هفتم بود که یک رتبه صعود را بیان می‌کند.
ریشه نام
کلمه فرانسه (France) برگرفته شده از کلمه‌ی لاتین Francia به معنای کشور فرانک‌ها می‌باشد. البته در خصوص ریشه کلمه فرانک نیز نظریات متفاوتی وجود دارد. یکی از این تئوری‌ها اشاره به این دارد که کلمه فرانک برگرفته شده از کلمه‌ی frankon می‌باشد. تئوری دیگری نیز به این موضوع اشاره می‌کند که فرانک در زبان باستانی ژرمنی به معنای آزاد است. کلمه‌ای مخالف برده و برده‌داری.
بر اساس گفته‌های یک تاریخ‌شناس اهل جمهوری چک، نام فرانسه برگرفته شده از Franci (یا Francio) یکی از پادشاهان قدیمی ژرمن است که قلمروش تا استراسبورگ و بلژیک گستردش یافته بود. ژولیوس سزار نیز از نام Francio برای نام بردن این ملت در یادداشت‌های خودش استفاده کرده.
تاریخپیش از تاریخ
بر اساس قدیمی‌ترین مدارک بدست آمده، انسان‌هایی در منطقه‌ای که امروزه تحت عنوان کشور فرانسه شناخته می‌شود در حدود ۱.۸ میلیون سال گذشته می‌زیسته‌اند. این انسان‌ها در مواجهه با عوامل مختلف آب‌وهوایی شروع به زندگی عشایری و شکارچی-گردآورنده کرده‌اند. فرانسه دارای غارهای زیادی چون لاسکو است که قدرمت آثار شکل گرفته روی آن به دوران پارینه‌سنگی می‌رسد.
بعد از پایان آخرین عصر یخبندان (حدود ۱۰.۰۰۰ سال پیش از میلاد)، هوای این منطقه رو به عادی شدن گذشت و حدود ۷.۰۰۰ سال پیش از میلاد، این منطقه از اروپای غربی وارد دوران نوسنگی شد. سپس شاهد رشد و شکوفایی در عرصه‌های جمعیتی و کشاورزی هستیم که این اتفاق در میانه هزاره چهارم و سوم اتفاق افتاد.
گُل‌ها
نیاکان بخشی از فرانسوی‌ها گُل‌ها (Gaulois) بودند و تبار سلتی داشتند. اینان تا زمان ژولیوس سزار فرمانروای قدرتمند روم فرانروایی بومی خود را داشتند تا سرانجام به دست سزار سرنگون شدند و کشورشان بخشی از امپراتوری روم شد.
فرانسه یکی از اولین کشورهای جهان است که در سال ۱۹۷۱ برای خود یک وزارت‌خانه در رابطه با محیط زیست ایجاد کرد. همچنین با اینکه فرانسه یکی از کشورهای صنعتی جهان شمرده می‌شود، ولی دارنده رتبه هفدهم تولید کننده دی‌اکسیدکربن را در جهان است و در کنار کشورهای کم جمعیت جهان چون کانادا و استرالیا جای گرفته. البته این اهمیت به محیط زیست از زمانی شروع شد که فرانسه با بحران نفتی سال ۱۹۷۳ دست‌به‌گریبان بود و تصمیم به این گرفت که روی به انرژی هسته‌ای بیاورد. اهمیت انرژی هسته‌ای برای فرانسه بقدری شد که امروزه بیش از ۷۵٪ از برق این کشور نیز از همین روش تامین می‌شود که در نتیجه برابر شد با آلودگی کمتر محیط زیست. ۲۸درصد از خاک فرانسه شامل جنگل می‌شود. این کشور همچنین دارنده ۹ پارک ملی و ۴۶ پارک طبیعی است. دولت فرانسه طبق برنامه‌هایش قرار است تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۰ درصد از مناطق انحصاری اقتصادی خویش را تبدیل به مناطق حفاظت‌شده کند.
بر اساس گزارشی که توسط دو دانشگاه ییل و دانشگاه کلمبیا در سال ۲۰۱۲ تهیه شد نشان می‌دهد فرانسه ششمین کشور آگاه و هشیار در زمینه محیط زیست است. در گزارش قبلی این دو نهاد آموزشی که در سال ۲۰۱۱ منتشر شده بود، رتبه فرانسه هفتم بود که یک رتبه صعود را بیان می‌کند.